پوهنحی تعلیم و تربیه
به باورعلما تعلیم و تربیه یگانه راه ترقی ، پیشرفت و انکشاف یک جامعه میباشد. جوامعی که فاقد تعلیم و تربیه معیاری باشند نمیتواند به قله های بلند پیروزی نایل گردند. پوهنحی فاکولته تعلیم وتربیه پوهنتون جوزجان بر اساس دیدگاه و رسالتی که دارد، مصروف تربیه و تقدیم کادرهای جوان در بخش تعلیم و تربیه به جامعه بوده، که این مسؤولیت خود را با داشتن 56 تن استاد متجرب، 2370 تن محصلان ذکور و اناث در یازده دیپارتمنت ادا می نماید. از زمان ایجاد دولت جدید در سال 1381 بدینسوتعداد کثیری از معلمان متخصص را در رشته های گوناگون تربیه و به جامعه تقدیم داشته است. فارغان فاکولته ی تعلیم و تربیه در پوهنتونها، دارالمعلمین ها و مکاتب دولتی و خصوصی مصروف ایفای وظیفه مقدس آموزگاری به واولاد میهن و هموطنان خود اند که، باعث افتخار فاکولته تعلیم و تربیه و استادان این کانون علمی میباشد.
در حال حاضر؛ در فاکولته تعلیم و تربیه به تعداد دوازده دیپارتمنت فارغ ده فعالیت دارد. محصلان دیپارتمنتهای دوازده گانه با سپری نمودن امتحان کانکور از ولایات مختلف شامل گردیده و در دیپارتمنتهای ریاضی، فزیک، کیمیا، بیولوژی، آموزش کمپیوتر، زبان و ادبیات اوزبیکی، زبان و ادبیات دری، زبان و ادبیات ترکمنی، زبان و ادبیات پشتو، زبان و ادبیات انگلیسی، جغرافیه و تاریخ مصروف آموزش میباشند.
طوریکه معلوم است هر کانون علمی با استفاده از پلان و برنامه های که دارد فعالیت ها وامور علمی واکادمیک شانرا به پیش میبرند. پوهنحی تعلیم وتربیه نیز به همکاری و رهنمود های پلان و برنامه های مشخص فعالیت هایش را دنبال نموده است. در پلان استرا تیژیک قبلی که ازسال 2015 الی ختم سال 2019 طرح ریزی شده بود بیشترموضوعات شامل و پیشبینی شده دراین پلان قسماً تکمیل گردیده و تعدادی از موضوعات که تکمیل نگردیده در پلان جدید درنظر گرفته شده است. نکات برجسته ی که در پلان قبلی میتوان روی آنها مکث نمود عبارت ازترفیع عده ی زیادی از استادان به رتب علمی مختلف، تکمیل تحصیل ماستری واعزام یکتعداد ازاستادان به بورسیه های ماستری و دوکتورا به پوهنتونهای داخلی و خارجی میباشد.
پلان جدید دربرگیرنده بخشهای مختلف فعالیت های علمی، تدریسی و اداری پوهنحی تعلیم وتربیه را در پنجسال آینده می باشد. موضوعات مختلف مانند مقدمه، تاریخچه، لیست رتب علمی استادان و گراف آن، تعداد محصلان، تجهیزات موجود، تعداد استادانی که درپنجسال آینده به بورسیه های ماستری و دوکتورا اعزام خواهند شد و... دراین پلان درنظر گرفته شده است. هریک از بخشهای ذکر شده دراین پلان به کمک استادان، هیئت رهبری پوهنحی و پوهنتون درپنجسال آینده به پایه اکمال خواهد رسید.
تاریخچه پوهنحی تعلیم و تربیه پوهنتون جوزجان
پوهنحی تعلیم و تربیه یکی از پوهنحی های سابقه دار پوهنتون جوزجان بوده که بیشترین استاد، کارمند و محصل را دارا میباشد. این پوهنحی درحقیقت ادامه ی دارالمعلمینی است که درسال 1366 ازطرف وزارت تعلیم و تربیه دولت جمهوری دموکراتیک افغانستان وقت، ایجاد گردیده بود و محصلان را به طور دوساله فارغ میداد. درسال 1373 بنابر پیشنهاد اهالی محترم جوزجان، مسؤولین و هیئت رهبری دارالمعلمین وقت و لزوم دید مقامات ذیصلاح، دارالمعلمین مذکور به انستیتوت پیداگوژی امیرعلیشیر نوایی ارتقأ نمود، که محصلان در دو بخش؛ علوم اجتماعی و علوم طبیعی آموزش میدیدند. درهمان سال یعنی 1373 یک انستیتوت تحصیلی دربخش انجنیری نیز از پوهنتون بلخ انتقال و در جوزجان به فعالیت آغاز نموده بود.
درسال 1381 دو انستیتوت موجود در ولایت جوزجان: انستیتوت پیداگوژی امیرعلیشیر نوایی و انستیتوت معادن و صنایع میرزا الوغ بیک، به وسیله مقامات دولت جمهوری اسلامی افغانستان و وزارت تحصیلات عالی با هم یکی شده تحت عنوان انستیتوت تحصیلات عالی جوزجان شروع به فعالیت نمود. بعد از تشکیل انستیتوت تحصیلات عالی جوزجان بخش های پیداگوژی و معادن و صنایع میرزا الوغ بیک هرکدام به دو پوهنحی منقسم گردیدند. بخش پیداگوژی به پوهنحی های علوم طبیعی، بعدها پوهنحی ساینس، و پوهنحی علوم اجتماعی تقسیم گردید، که هرکدام دارای دیپارتمنتهای جدا گانه بودند. همچنان بخش انجنیری نیز به دو پوهنحی: پوهنحی جیولوجی و معادن و پوهنحی تکنالوژی تقسیم گردید.
درسال1387 دراثر سعی و تلاش هیئت رهبری ، استادان، کارمندان و اهالی شریف جوزجان، و بعد از تکمیل نمودن معیارهای مورد نیاز، انستیتوت تحصیلات عالی جوزجان به پوهنتون جوزجان ارتقأ نمود. یکسال بعد یعنی درسال 1388 پوهنحی علوم طبیعی با افزودن دیپارتمنتهای بخش زبان و ادبیات اوزبیکی، زبان و ادبیات انگلیسی ، تاریخ و جغرافیه درآن به پوهنحی تعلیم وتربیه تبدیل گردید.
همین اکنون پوهنحی تعلیم وتربیه دارای دوازده دیپارتمنت بوده که عبارت اند از: دیپارتمنت ریاضی، فزیک، کیمیا، بیولوژی، تاریخ، جغرافیه، ادبیات اوزبیکی، ادبیات دری، ادبیات تورکمنی، ادبیات پشتو، ادبیات انگلیسی و دیپارتمنت آموزش کمپیوتر میباشد. تعداد استادان در دوازده دیپارتمنت 56 تن بوده همچنان سه تن لابرانت، یک مدیر تدریسی یک مدیر اجراائیه و پنج تن اجیر ایفای وظیفه مینمایند. پوهنحی تعلیم وتربیه همه ساله صدها جوان ذکور و اناث را در یازده رشته مختلف فراغت میدهد ناگفته نماند که دیپارتمنت زبان و ادبیات انگلیسی نو ایجاد بوده و تا اکنون یعنی سال 1398 محصلان خود را فارغ نداده است. تعداد محصلان در دوازده دیپارتمنت همین اکنون در حدود 2300 تن میرسد.
درپوهنحی تعلیم وتربیه سه لابراتوار با تجهیزات نسبتاً کافی برای دیپارتمنتهای کیمیا، بیولوژی و فزیک موجود بوده که دروس عملی و لابراتواری این دیپارتمنتها تحت نظر استادان و لابرانتها به پیشبرده میشود. همچنان یک کتابخانه نسبتاً کوچک نیز در پوهنحی موجود بوده که درآن کتُب مختلف به خاطر حل مشکلات درسی محصلان وجود دارد. محصلان در زمان تفریح و سایر اوقات بیکاری به کتابخانه پوهنحی مراجعه مینمایند؛ تا کتُب مورد نیاز شان را مطالعه و حل مشکل نمایند.
جدول تشکیلات اداری و اکادمیک و دیپارتمنت های پوهنحی تعلیم تربیه پوهنتون جوزجان
| ریاست پوهنحی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| مدیریت تدریسی | مدیریت اجرائیه | ||||
| دیپارتمنت زبان و ادبیات اوزبیکی | دیپارتمنت زبان و ادبیات انگلیسی | دیپارتمنت زبان و ادبیات پشتو | دیپارتمنت زبان و ادبیات دری | دیپارتمنت زبان و ادبات ترکمنی | دیپارتمنت آموزش کمپیوتر |
| دیپارتمنت تاریخ | دیپارتمنت ریاضی | دیپارتمنت جغرافیه | دیپارتمنت بیولوژی | دیپارتمنت کیمیا | دیپارتمنت فزیک |
پوهنحی تعلیم و تربیه پوهنتون جوزجان مسوولیت خود میداند تا با استفاده از شیوه های معاصر تدریس، تحقیق و عرضه خدمات با کیفیت مطابق ضروریات جامعه برای محصلان به عنوان یک پوهنحی مطرح در سطح پوهنتون جوزجان شناخته می شود.
ماموریت
پوهنحی تعلیم و تربیه پوهنتون جوزجان با فراهم ساختن زمینه های تدریس با کیفیت و معیاری باری نسل جوان و آگاه و تربیه معلمان مسلکی مطابق ضروریات جامعه، مهارت های لازم با ارزش های ملی و اسلامی باور داشته در جامعه افغانی خدمت می نماید.
دیدگاه و ماموریت پوهنحی تعلیم و تربیه در جلسه مورخ 08/08/1402 پروتوکول شماره (9) کمیته پلان استراتیژیک پوهنحی تعلیم و تربیه مورد بررسی قرار گرفته از طرف اعضای جلسه تائید گردید.
جلسه مورخ 19/09/1402 پروتوکول شماره (3) کمیته پلان استراتیژیک پوهنتون جوزجان مورد تائید قرار گرفت.
در جلسه مورخ 05/10/1402 پروتوکول شماره (9) شورای علمی پوهنتون جوزجان دیدگاه و ماموریت پوهنحی تعلیم و تربیه مورد بحث قرار گرفت و از طرف اعضای شورای علمی تائید گردید.
این رسالت پوهنحی تعلیم وتربیه است؛ تا محصلان را، با امکانات دست داشته، آماده سازد، تا آموزنده گان و آموزگاران دایمی باشند. توسط علم و دانش مسلکی و تخصصی که ، درجریان چهارسال از رشته های مختلف فرا میگیرند با تغییرات سرسام آوری که با پیشرفت علم و تکنالوژی در پیرامون محیط و ماحول شان رخ میدهد مقابله درست کرده بتوانند. پوهنحی متعهد است، تا یک محیط امن آموزشی را که تأمین کننده آینده بهتر برای محصلان و برای وطن عزیز ما افغانستان باشد، مهیا کند، تا منحیث معلمان و استادان دلسوز به وطن و مردم مسؤولیت شان را ادا نمایند. برعلاوه، پوهنحی تعلیم وتربیه رسالت خویش میداند؛ تا استادان خویش را جهت ارتقای ظرفیت های علمی ایشان به همکاری ریاست پوهنتون و وزارت تحصیلات عالی به بورسیه های تحصیلی معرفی نماید.
تعلیم وتربیه ، منحیث یگانه راه اساسی برای تربیه افراد تحصیل کرده، ثابت ساخته است که باعث ترقی و انکشاف یک جامعه و ملت است. جامعه و ملت که از تعلیم وتربیه عالی برخوردار اند به قله های بلند پیروزی نایل گشته اند که انکشاف و پیشرفت کشورهای متمدن جهان امروزی خود دلیل براین مدعا است. پوهنحی تعلیم وتربیه پوهنتون جوزجان نیز کوشیده؛ تا افراد با دانش و ملبس به زیور تعلیم وتربیه را به جامعه تقدیم نماید، همچنان جهت رسیدن به این آرزو اهداف ذیلرا تعقیب می نماید.
- تربیه ی اشخاص تحصیل کرده، که از تعلیم وتربیه مسلکی برخوردار باشند، برای معارف و تحصیلات عالی افغانستان.
- تربیه ی محصلان روشنفکر، مسؤول و متعهد ، که دارای ظرفیت لازم و اندیشه های مبتنی بر اساس تعهد اجتماعی، برده باری و احترام متقابل، که بتوانند منحیث شهروندان خوب مصدر خدمت به ملت گردند.
- همگام شدن با تحولات علمی جهان و ایفای نقش موثر در عرصه های ملی و جهانی.
- بهبود کیفیت تدریس و یاد گیری که جوابده نیازهای تحصیلی درزمینه های ملی و منطقوی باشند.
- تعلیم وآموزش فارغ التحصیلان ورزیده در راستای تأمین نیازهای انکشاف اجتماعی و اقتصادی افغانستان.
- ارتقای سطح تدریس، تحقیق ، فراگیری و تشویق عرضه ی خدمت به جامعه و معارف افغانستان.
- ایجاد و حفظ تعاملات و ارتباطات سازنده در راستای فعالیتهای آموزشی، تحقیقی و فرهنگی با سازمانهای دولتی و خصوصی و نیز نهاد های تصمیم ساز و تصمیم گیر در کشور.
پوهنحی تعلیم وتربیه باور دارد که:
- تمام محصلان میتوانند بیاموزند.
- هر محصل منحیث یک فرد با شخصیت دارای احساسات، عواطف، موقف اجتماعی، نیازمندیها میباشد.
- ارزیابی هایی که صورت میگیرد، محصلان را فرصت میدهد؛ تا خود شانرا برای موفقیت های بیشتر برای آموزش آماده سازند.
- تعلیم وتحصیل کلیدی است برای فرصتها و بیداری جامعه.
- محیط سالم آموزش و امنیت دلیل خوبی برای موفقیت های محصلان میباشد.
- محصلان نه تنها ضرورت به فهم دقیق و انکشاف مهارتهای شان دارند؛ بلکه ضرورت دارند؛ تا دانش و درک شانرا از آموزش برای رفاه اجتماع و وطن به کار ببرند؛ تا باعث حل مشکلات جامعه و مردم شوند.
- هیئت رهبری هر پوهنحی باید توجه عمیق به جوانب مختلف آموزش(آموزش محصلان، آموزش محصلان و آموزش سایر کارمندان) داشته باشد.
- انکشاف کیفیت درسی در پوهنحی مقدم بر همه چیز نزد هیئت رهبری میباشد.
- منابع مالی اختصاص داده شده در هم بسته گی با دیدگاه، رسالت، اهداف، باورها، پوهنحی را کمک میکند؛ تا فرصتهای آموزشی را برای محصلان زیادتر آماده سازد؛ تا موفقیت های شانرا در صنوف تجربه کنند.